درمان خانگی زخم بستر
درمان خانگی زخم بستر امکان پذیر است و شما میتوانید به خوبی آن را کنترل کرده و حتی با پیشگیری از زخم بستر، این تجربه سخت را نداشته باشید. زخم بستر یا زخم فشاری یکی از مشکلات شایعی است که در بیماران بستری، سالمندان، یا افرادی که تحرک کافی ندارند به وجود میآید. این نوع زخمها معمولاً در نقاطی از بدن ایجاد میشوند که استخوان به سطح پوست نزدیک است، مثل باسن، دنبالچه، پاشنه پا و آرنج که هنگامی که فشار مداوم مانع از گردش خون در این نواحی شود، بافت دچار آسیب شده و زخم شکل میگیرد.
درمان خانگی زخم بستر بیشتر برای مراحل اولیه یعنی مرحله اول قرمزی پوست و مرحله بعدی زخم سطحی مناسب است. در این مراحل، با مراقبت مناسب در خانه، میتوان روند بهبود را تسریع کرد. اما در مراحل پیشرفته تر یعنی مرحله سوم و چهارم به بافت های عمقی یا حتی استخوان میرسد، برای درمان زخم بستر لازم است به پزشک یا کلینیک تخصصی زخم مانند کلینیک درمان زخم البرز در کرج مراجعه کنید.
روش درمان خانگی زخم بستر
۱. کاهش فشار
مهمترین گام برای جلوگیری از پیشرفت زخم بستر، کاهش فشار بر ناحیه آسیب دیده است. اگر فردی در تخت بستری است، باید حداقل هر دو ساعت یک بار تغییر وضعیت داده شود. در مورد افرادی که از ویلچر استفاده میکنند، تغییر موقعیت بدن هر ۱۵ تا ۳۰ دقیقه ضروری است. این کار کمک میکند تا فشار از روی یک ناحیه برداشته شده و گردش خون بهبود یابد.
استفاده از ابزارهای کمک کننده مانند تشک های مواج، بالش های طبی، یا پدهای ژلهای نیز نقش مؤثری در کاهش فشار دارند. همچنین، باید توجه کرد که بیمار نباید مستقیم روی ناحیه زخم بخوابد یا بنشیند. استفاده از پوزیشن های مناسب که فشار را از روی ناحیه زخم بردارد، در روند درمان بسیار تأثیرگذار است.
۲. تمیز نگه داشتن زخم
پاکسازی زخم یکی از مهمترین مراحل درمان خانگی زخم بستر است. در مرحله اول که پوست فقط قرمز شده و هنوز زخمی باز وجود ندارد، میتوان با شستشوی ملایم با آب و صابون بدون عطر و مواد تحریک کننده، ناحیه را تمیز نگه داشت. سپس با حوله ای نرم، پوست را خشک کرد تا رطوبت باعث تشدید آسیب نشود.
در مرحله دوم که زخم باز شده اما هنوز سطحی است، استفاده از محلول نمکی (آب جوشیده سرد و نمک) برای شستشو توصیه میشود. این محلول ضد عفونی کننده ملایم است و بافت را تحریک نمیکند. از مصرف الکل یا آب اکسیژنه خودداری شود چون این مواد ممکن است بافت های در حال ترمیم را از بین ببرند و فرآیند بهبود را به تاخیر بیندازند.
۳. پوشاندن و محافظت از زخم
محافظت از زخم نقش کلیدی در جلوگیری از آلودگی و تحریک بیشتر آن دارد. برای مرحله اول، کافی است از لایه نازکی از وازلین یا کرم مرطوبکننده ملایم استفاده کنید تا پوست نرم و انعطاف پذیر بماند. در مرحله دوم، استفاده از پانسمان های مناسب مانند هیدروکلوئید یا گاز استریل غیر چسبنده توصیه میشود.
پانسمان باید روزانه تعویض شود یا زمانی که مرطوب شده باشد. هدف از پانسمان، محافظت از زخم در برابر آلودگیهای خارجی و حفظ رطوبت لازم برای ترمیم طبیعی بافت است. پانسمان نباید خشک یا خیلی چسبنده باشد، زیرا هنگام تعویض میتواند به بافت سالم آسیب برساند.
۴. کنترل رطوبت و اصطکاک
رطوبت زیاد در پوست، خصوصا در بیماران بی اختیار یا کسانی که تعریق زیاد دارند، باعث تشدید زخم بستر میشود. استفاده از پدهای جاذب، تعویض مکرر لباس زیر و خشک نگه داشتن پوست اطراف زخم، کمک زیادی به جلوگیری از پیشرفت زخم میکند. همچنین باید از کرمهای محافظ حاوی زینک اکساید استفاده کرد تا پوست از آسیب های ناشی از رطوبت محافظت شود.
اصطکاک نیز عاملی مهم در بدتر شدن زخمهاست. به جای کشیدن بدن بیمار روی تخت، بهتر است با استفاده از ملافه یا پتوی نرم، بدن را جابهجا کرد. لباسهای نرم، بدون درزهای خشن و ساینده، نیز میتوانند نقش مهمی در کاهش اصطکاک و محافظت از پوست داشته باشند.
۵. بهبود زخم با تغذیه مناسب
بدن برای ترمیم زخم به انرژی و مواد مغذی کافی نیاز دارد. یکی از عوامل کلیدی در بهبود زخم، دریافت پروتئین کافی است. منابع خوب پروتئین شامل تخممرغ، گوشت کمچرب، حبوبات و لبنیات هستند. این مواد باعث تقویت بازسازی بافتها و سرعت بخشیدن به بهبودی میشوند.
ویتامین C به تولید کلاژن کمک میکند که برای ترمیم پوست ضروری است. مرکبات، فلفل دلمهای و سبزیجات تازه منابع عالی این ویتامین هستند. همچنین روی (زینک) نیز در ترمیم زخمها نقش مهمی دارد. آجیل، غذاهای دریایی، و غلات کامل سرشار از روی هستند. نوشیدن آب کافی نیز ضروری است، چرا که بدن برای عملکرد صحیح تمامی سیستمها، از جمله ترمیم زخم، به آب نیاز دارد.
۶. مراقبت از علائم عفونت
یکی از خطرناکترین موارد در مورد زخم بستر، عفونت است. اگر زخم قرمزتر شد، تورم و درد بیشتری پیدا کرد یا از آن ترشحات بدبو خارج شد، باید احتمال عفونت را جدی گرفت. تب یا لرز نیز از علائم سیستمیک عفونت هستند. در این حالت، درمان خانگی کافی نیست و باید حتماً به پزشک مراجعه شود.
شناسایی زودهنگام عفونت میتواند از بروز عوارض جدی مانند عفونت استخوان (استئومیلیت) یا گسترش عفونت به خون (سپسیس) جلوگیری کند. بنابراین، آگاهی و توجه به نشانههای عفونت از الزامات درمان صحیح زخم بستر در خانه است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر زخم طی دو تا سه روز بهبود نیافت یا علائم آن بدتر شد، به ویژه اگر زخم تیرهرنگ، نکروزه یا حفرهدار باشد، باید فوراً به پزشک یا مرکز تخصصی مراجعه کرد. درمان زخمهای مزمن نیازمند بررسی تخصصی، تجهیزات پیشرفته و گاهی درمانهای دارویی یا پانسمانهای خاص است.
کلینیک درمان زخم البرز کرج با بهرهگیری از تیم حرفهای، امکان تشخیص دقیق نوع زخم و انتخاب بهترین روش درمانی را فراهم میکند. مراجعه به موقع به این مرکز میتواند از بروز مشکلات پیچیدهتر و پرهزینهتر جلوگیری نماید.
راههای پیشگیری از زخم بستر
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. بررسی روزانه پوست بیماران کمتحرک، استفاده از تشکهای ضدزخم، و رعایت بهداشت پوست از مهمترین راههای پیشگیری هستند. ملحفهها و لباسها باید همیشه تمیز، خشک و بدون چینخوردگی باشند تا از ایجاد فشار یا اصطکاک غیرضروری جلوگیری شود.
لباسهای نرم، تنفسپذیر و بدون برشهای زبر انتخاب کنید. مصرف غذاهای مقوی و رعایت برنامه غذایی مناسب نیز نقش مهمی در جلوگیری از زخم بستر دارد. با رعایت این نکات، میتوان از بروز بسیاری از زخمهای فشاری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی بیمار را ارتقا داد.
نیاز به مشاوره تخصصی دارید؟
درمان زخم بستر، به ویژه در مراحل پیشرفته یا در صورت بروز عفونت، نیازمند مداخله تخصصی است. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مشکل زخم بستر مواجه هستید، همین امروز با کلینیک درمان زخم و استومی البرز کرج تماس بگیرید. این مرکز با استفاده از تیم متخصص و جدیدترین روشهای درمانی مثل لارودرمانی، اوزون تراپی، لیزردرمانی، فتوتراپی و … در کنار شما برای بازگشت به سلامت کامل خواهد بود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.