درمان با وکیوم، که به عنوان درمان زخم با فشار منفی یا بستن زخم با کمک وکیوم نیز شناخته میشود، یک تکنیک پزشکی رایج است که در کلینیک رخم البرز از آن برای درمان زخمهای پیچیده یا مزمن استفاده میشود. این روش شامل اعمال مکش کنترل شده به روی زخم است تا درمان زخم و بهبودی آن را سریعتر کند. این روش در مدیریت انواع مختلف زخمها با ایجاد یک محیط بهینه برای ترمیم بافت موثر بوده است.
وکیوم تراپی برای درمان زخم
همانطور که گفتیم درمان زخم با وکیوم یکی از روشهای رایج درمان انواع زخم است. اما اینکه چطور میتواند به بهبود وضعیت زخمها کمک کند در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
مکانیسم های درمان با وکیوم در بهبود زخم
۱. حذف مایعات اضافی و بقایای سلولی
درمان با وکیوم از مکش برای حذف اگزودا (مایع)، باکتری‌ها و بافت های مرده از زخم استفاده می‌کندکه این کار خطر عفونت را کاهش داده و از تجمع موادی که میتوانند بهبودی را به تاخیر بیندازند، جلوگیری می‌کند.
۲. بهبود جریان خون
فشار منفی اعمال شده به زخم، جریان خون به ناحیه را تحریک می‌کند و رساندن اکسیژن و مواد مغذی لازم برای ترمیم بافت را افزایش می‌دهد، افزایش گردش خون همچنین به حذف مواد زائد از محل زخم کمک می‌کند.
۳. کاهش ادم یا تورم
با حذف مایعات اضافی، درمان با وکیوم تورم اطراف زخم را کاهش می‌دهد، که میتواند اکسیژن‌رسانی به بافت را بهبود بخشد و بهبودی را تسریع کند.
۴. تحریک مکانیکی رشد بافت
اثر مکش، نیروهای مکانیکی ایجاد می‌کند که رشد بافت دانه ای (گرانولاسیون) را تحریک می‌کنند. این بافت برای بسته شدن زخم ضروری است، این امر به پر کردن بستر زخم و آماده سازی آن برای بسته شدن نهایی پوست کمک می‌کند.
۵. جمع‌شدن لبه‌های زخم
فشار منفی لبه‌های زخم را به هم نزدیک می‌کند، اندازه زخم را کاهش داده و بسته شدن سریعتر آن را تسهیل می‌کند،
این موضوع به‌ویژه برای زخمهای بزرگ یا عمیق مفید است.
۶. ایجاد محیط مرطوب برای زخم
درمان با وکیوم یک محیط مرطوب را حفظ می‌کند، که برای مهاجرت سلولی و بازسازی بافت ایده‌آل است، یک محیط مرطوب همچنین به کاهش درد کمک شایانی کرده و تشکیل اسکار را به حداقل می‌رساند.
۷. کاهش بار باکتریایی
با حذف مداوم مایعات و بقایای سلولی، درمان با وکیوم بار باکتریایی در زخم را کاهش داده و خطر عفونت را کم مینماید.
کدام زخمها با وکیوم تراپی درمان میشوند؟
درمان با وکیوم برای درمان طیف وسیعی از زخمهای حاد و مزمن استفاده میشود، از جمله:
- زخمهای پای دیابتی:
به مدیریت زخمها در بیماران با گردش خون ضعیف یا دیابت کمک می‌کند. - زخمهای فشاری:
بهبودی را در بیماران بستری یا بی‌حرکت تسریع می‌کند. - زخمهای جراحی:
به بسته شدن برش‌ها و کاهش عوارض پس از عمل کمک می‌کند. - زخمهای تروماتیک:
بهبودی را در آسیب‌های ناشی از حوادث یا ضربه تسریع می‌کند. - سوختگی‌ها:
با تقویت ترمیم بافت، به مدیریت زخمهای سوختگی کمک می‌کند. - زخمهای مزمن غیرقابل بهبود: بهبودی را در زخم‌هایی که به درمان‌های معمول پاسخ نداده‌اند، تحریک می‌کند.
مزایای درمان با وکیوم
- وکیوم تراپی باعث افزایش سرعت ترمیم زخم در مقایسه با روشهای سنتی میشود و روند بازسازی بافت را بهبود می‌بخشد.
- با حذف باکتری‌ها، ترشحات اضافی و بقایای سلولی، خطر عفونت کاهش میابد و محیطی تمیز برای ترمیم زخم فراهم میشود.
- این روش برای انواع مختلف زخمها، از جمله زخمهای دیابتی، سوختگی‌ها، زخمهای جراحی و ترومایی قابل استفاده بوده و در بخشهای مختلف بدن قابل اجرا است.
- حفظ رطوبت مناسب و کاهش تورم در ناحیه زخم، باعث کاهش احساس درد و افزایش راحتی بیمار میشود.
- وکیوم تراپی با بهبود روند ترمیم، احتمال ایجاد عوارضی مانند اسکارهای نامطلوب را کاهش داده و به بسته شدن بهتر زخم کمک می‌کند.
محدودیت‌ها و ملاحظات
یکی از چالش‌های وکیوم تراپی، هزینه بالای تجهیزات و لوازم مورد نیاز برای این روش است که ممکن است برای برخی بیماران یا مراکز درمانی محدودیت ایجاد کند. علاوه بر این، استفاده صحیح از وکیوم تراپی نیاز به آموزش تخصصی دارد و باید توسط افراد ماهر و آشنا به روشهای مدیریت آن انجام شود. یکی دیگر از موانع این روش، همکاری بیمار است؛ چرا که برخی بیماران ممکن است مجبور شوند دستگاه وکیوم قابل حمل را با خود حمل کنند که میتواند در برخی شرایط برایشان دست‌وپاگیر باشد. همچنین، وکیوم تراپی برای همه زخمها مناسب نیست و در برخی موارد خاص، مانند زخم‌هایی که دچار استئومیلیت درمان‌نشده هستند، بدخیمی در زخم مشاهده شده یا رگ‌های خونی و اعضای داخلی در معرض دید قرار دارند، امکان استفاده از این روش وجود ندارد.
درمان با وکیوم یک روش بسیار موثر برای زخمهای پیچیده یا مزمن است و مزایایی مانند تسریع بهبودی، کاهش خطر عفونت و بهبود ترمیم بافت را ارائه می‌دهد. این روش به‌ویژه برای زخم‌هایی که به روشهای معمول پاسخ نمی‌دهند، مفید است. با این حال، استفاده از آن نیاز به انتخاب دقیق بیمار، آموزش مناسب و توجه به هزینه‌ها دارد. همیشه قبل از استفاده از درمان با وکیوم، با یک متخصص بهداشت و درمان مشورت کنید تا مشخص شود آیا این روش برای شرایط خاص زخم شما مناسب است یا خیر.